Tarih: M.Ö. 8. yüzyıl
İsimleri: Awarna, Arna, Siyanti, Xanthos
Kurucu: Sarpedon ve Glaukos
Geçim Kaynakları: Ticaret
Arkeolojik Kazılar: Charles Fellows 1841-1844, Prof. De Margne 1950, Prof. Pierre Devambez 1951-1962, Prof. Henri Metzger.
Eserlerin Bulunduğu Müzeler: British Museum
Önemli Olaylar: Biri M.Ö. 546 yılında diğeri ise M.Ö. 42 yılında tüm halk esir düşmemek adına toplu intihar etmişlerdir. Bu konunun detaylı anlatımı için
Xanthos'un Hikayesi (tıkla) sayfasına bakabilirsiniz.
TARİHİ SÜREÇ
M.Ö. 546 yılında Pers komutan Harpagos tarafından fethedilir. Ancak Xanthos'lular bağımsılıklarına düşkün olduklarından ve esir olarak yaşamak söz konusu olmadığından 80 aile kentin aşağı agorasında büyük bir ateş yakıp içine atlayarak intihar etmişlerdir. Sonrasında Persler burayı bir garnizon olarak kullanmışlardır. Kalan aileler vergiye bağlanırlar.
M.Ö. 500'lerin sonunda şehir tekrar inşa edilir.
M.Ö. 470 yılında şehir Helenli Komutan Kimon tarafından kuşatılır ve yakılır.
M.Ö. 430 yılına kadar Attika-Delos deniz birliğine katılır.
M.Ö. 429'da Melsander bir gemi filosuyla gelerek Xahntos'u vergiye bağlamaya çalışır ve Kherei sülalesi öncülüğünde düşmanla savaşır ve kazanırlar. Bu tarihten Lymra Kralı Periles'e kadar bağımsızlıklarını ilan ederler.
M.Ö. 375 yılında Lymra Kralı Perikles tüm Lykia'yı kontrolü altına alır.
M.Ö. 334 kışında Xanthos'luların direnmesine rağmen Büyük İskender şehri alır.
M.Ö. 309 yılında Ptolemaios Kralı Antigonos şehrin kontrolünü alır.
M.Ö. 197 yılında tüm Lykia şehirleri Xanthos III. Antiochos tarafından fethedilir.
M.Ö. 188'deki Apameia Barış antlaşmasından sonra Rodos hakimiyetine girer.
M.Ö. 2. yüzyılda Lykia birliğinin başkenti konumuna gelir.
M.Ö. 42 yılında tarih tekerrür eder. Romalılar Brutus komutasında şehre girerler ve Xanthos'lular Harpagos'a yaptıklarını Brutus'e de yapar şehri ateşe verip atlayarak intihar ederler. Bu olay sona erdiğinde şehirde hemen hemen 150 kişi hayatta kalır.
M.S. 7. yüzyılda Arap akınları sonrası şehir yaşanmaz hale gelir.
1988 yılında UNESCO listesine girer.
ŞEHRİN YAPILARI
Harpiler Anıtı: M.Ö. 5. yüzyılın başlarında inşa edilmiştir. (tahmini M.Ö. 480) 5 metrelik kaidenin üzerinde etrafı kabartma levhalarla çevrili bir lahit mevcuttur.Kabartmalarda, mezar sahibine çocukları tarafından sunulan hediyeler betimlenmiştir. Bu hediyeler horoz, miğfer, yumurta ve nardır. Diğer tarafta ise anıta ismini veren yarı kuş yarı kadın olan Harpiler yer alır. O dönemde bu kabartmalar renkliydi. .Kabartmalar orijinal değildir, bu kapartmalar 1957 yılında çimentodadan gerçeğine uygun olarak yapılmıştır. Orijinalleri, British Museum'da yer almaktadır.
Kherei Anıtı: M.Ö. 429 yılındaki istiladan kurtulmaları onuruna Kherei sülalesi onuruna yapılmış anıttır. 11 x 2 x 1,50 metre ölçülerinde olup Lykia dilinde 250 satırlık bir kitabeye sahiptir.
Nereidler Anıtı: M.Ö. 400 yılında Tapınak anıt mezar olarak inşa edilmiştir. Anıt frizlerle bezenmiş bir kaidenin üzerinde yükselir. Kaidenin alt tarafında Pers-Helen savaşı, üstekinde ise şehrin, kuşatılması, kurtarılması ve zafer seremonisi işlenmiştir. Kaidenin üst tarafında 4 x 6 sütunlu, 10 x 7 ölçülerinde bir Ion mabedi bulunmaktadır. Sütunlar arasında dans eden Nereid heykelleri bulunmaktadır.
Zafer Takı: M.S. 75 yılında İmparator Vespasian döneminde, imparator unuruna inşa edilmiştir.
Bazilika: M.S. 5. yüzyılda inşa edilmiştir. Zemini mozaiklerle süslüdür.
Tiyatro
Tarih: M.S. 1. yüzyıl
Kapasite: 3000 +
Bani: Rhodiapolisli Opramoas
Özellikleri: Helenistik tiyatro üzerine inşa edilmiş bir Roma tiyatrosudur.
İNTİHARLAR (I & II)
İntiharların detaylı anlatımı için Xanthos'un Hikayesi sayfasına bakabilirsiniz.
